در زمانی که کشور با مشکل صادرات نفت مواجه است ، اقتصاد دانش بنیان و کسب درآمد از فناوری های جدید بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد. بازیگران اصلی این اقتصاد، پژوهشگرانی هستند که با طرح‌های تحقیقاتی به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کمک می‌کنند. طرح های تحقیقاتی نیاز به اسپانسر مالی دارد که این امر بر عهده صندوق حمایت از پژوهشگران، به عنوان یک بخش دولتی، گذاشته شده است.
نقش حمایت‌های دولتی از پروژه های تحقیقاتی در سایر کشورها
اکثر کشورهای جهان از اقتصاد دانش بنیان حمایت می کنند. با نگاهی به تاریخچه برترین دانشگاه پزوهشی جهان یعنی دانشگاه MIT در می یابیم که در دهه ۱۹۹۰ این دانشگاه جز دانشگاههای پژوهشی برتر محسوب نمی‌شد. دانشگاههای هاپکینز و استنفورد، کلارک و شیکاگو ، قبل از MIT به عنوان دانشگاههای پزوهشی مطرح بوده اند
اما چیزی که دانشگاه MIT را به صنعت متصل می‌کند وجود یک مرکز دولتی در دانشگاه برای حمایت از طرح‌های صنعتی است. پس از اینکه این فرهنگ پایه‌گذاری می‌شود بخش‌های خصوصی نیز وارد این عرصه می‌شوند و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی آغاز می‌شود؛ و در حال حاضر این مرکز توسط بخش خصوصی اداره می‌شود . این روند حتی بعدها در هلند هم پیاده‌سازی شد و حمایت‌های دولت از این طرح‌ها باعث ایجاد شرکت‌هایی شده که خود در ادامه بر تحقیقات دانشگاهی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. کاری که باید در ایران در دانشگاه صنعتی شریف انجام شود.
اهمیت تحقیقات دانشگاهی در کمک به اقتصاد کشور
در اقتصاد کشور ما نقش تحقیقات دانشگاهی پررنگ است اما نه مانند کشورهای دیگر. در کشور، شرکت‌های دانش بنیان بر مبنای تحقیقات دانشگاهی ایجاد می‌شوند و توسعه می‌یابند. این شرکت‌ها با بومی‌سازی و ایجاد بازارهای جدید با ارائه محصولات مختلف در اقتصاد کشور ایفای نقش می‌کنند.
در صورت حمایت از این شرکت‌ها ، آنها می‌توانند نقش مؤثری در اقتصاد کشور و جهش تولید ایفا کنند. از سوی دیگر حتی می‌توانند اقتصادهای محلی را نیز توسعه دهند.
کدام تحقیقات به توسعه اقتصادی کمک می‌کنند؟
با بررسی دقیق می توان به این نکته مهم پی برد که تحقیقاتی می‌توانند به توسعه اقتصادی کمک کنند که از همان ابتدا با توجه به نیاز صنعت و بازار ایجاد شده باشند و فقط یک طرح تحقیقاتی صرف نباشند. به این منظور ابتدا باید رصدی از "نیازهای واقعی" صنایع و جامعه داشت، نیازی که صنایع حاضرند برای آنها هزینه پرداخت کنند.
مخصوصاً شرکت‌های دانش بنیان و صنایع کوچک و متوسط؛ زیرا این بخش‌ها بیشتر با تکنولوژی‌های روز کار می‌کنند و دید بهتر و جامع‌تری به تحقیقات دانشگاهی دارند. در کنار این باید موضوعی انتخاب شود که شرکت‌ها حاضر باشند به عنوان شرکت مادر بر روی آن سرمایه‌گذاری کنند. اگر این دو در کنار هم وجود داشته باشد، این طرح‌ها می‌توانند به آینده‌ای روشن برسند و به خوبی در اقتصاد کشور نقش ایفا کنند.
اما آیا تحقیقات دانشگاهی-صنعتی به حمایت‌های مالی دولتی نیاز دارند؟
به دلیل هزینه های بالای این نوع تحقیقات و اینکه محصول بوجود آمده از این تحقیقات نیاز به انبوه سازی دارد و احتمالا نیاز به دریافت مجوزهای زیاد از ارگان های دولتی دارد ، قطعاً به حمایت‌های مالی دولتی نیاز دارند، دلیل اصلی هم فناورانه بودن این نوع تحقیقات است. در واقع این تحقیقات به دو علت نمی‌توانند به راحتی رشد کنند، اولین مورد نیاز به نقدینگی در ابتدای کار است و دومی، ریسک بالای تحقیقات برای بنگاه‌های اقتصادی.
بیشتر شرکت ها ترجیح می‌دهند تا کالاهای موردنیاز خود را از خارج وارد کنند تا اینکه برای تولید آن در داخل کشور سرمایه‌گذاری کنند. یکی از دلایل این است که تحقیقات اکثراً فناورانه هستند و احتیاج به لوازم آزمایشگاهی، ماده اولیه و نیروی متخصص دارند که هزینه سنگینی در ابتدای کار محسوب می‌شود.
ریسک بالای این تحقیقات نیز مزید علت است . شرکت‌های صنعتی تمایلی به سرمایه‌گذاری به شکل ۱۰۰ درصد بر روی طرح‌ها ندارند. زیرا احتمال شکست تحقیقات دانشگاهی بالا است ، یعنی ممکن است شرکت هزینه را پرداخت کند ولی احتمال حصول نتیجه ۳۰ درصد باشد.
بنابراین نیاز به یک حامی مالی احساس می شود. صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران با توجه به اینکه حمایت از طرح‌های پژوهشی را در دستور کار دارد می‌تواند با حمایت از طرح‌های صنعتی که متناسب با درخواست صنعت است نقش اثرگذاری در این اتصال ایفا کند.